header hoochsaet

van Hoochsaet naar Hoogzaad

van verleden naar heden

Geschiedenis van de hoffstede "de Hoochsaet"
Eerst twee foto's van het heden voordat we in het verleden duiken.
Hieronder ziet u links achter de bomen de plek waar hoffstede gestaan heeft.
Op deze foto is een gedeelte van het voormalige landgoed ‘de Hoge Zate’ te zien. Links achter de bomen heeft de hoffstede ‘de Hoochsaet’ gestaan en in de kerk op de achtergrond, rechts daarvan, ligt het graf van IJd Jacobsdr. Zij is de vrouw van onze oudste stamvader Jacob Allertss Hoochsaet. Heel bijzonder dat er een graf is van onze oudste stammoeder.
En hieronder hetzelfde beeld maar dan van boven.
Bij het rode merkteken met de letter A, heeft hoffstede "de Hoochsaet" gestaan. Huidig adres: Langereis 23.
Hofstede "de Hoochsaet"
In de Registers leenkamers uit 1499 wordt voor het eerst de naam van de boerderij "de Hooghsaet" vermeld en als eigenaar Jonckheer van Rietwijck als heer van Cabau. De boerderij met landen was groot in verponde 14 morgen en 353 roeden. In hetzelfde register staat ook het volgende: "Den 29e juli 1622 tot Hoochwoude op dit land geweest, en is een groot huis, daer IJedt Jacobs. weduwe van Jacob Allerts. tegenwoordigh in woont, ende heeft daer over de veertigh jaeren gewoont. Deze hoffstede werd genaempd de Hooghsaet ende is groot omtrent 14 mergen seer goet landt, en gelt sjaers bij de ses hondert guldens, laeijt aen de Langeraeijs bij de bregge, daer met over raeijd nae Nierop, aldaer dat Jacob Tewis eenige jaeren overleden is, en de zijn neeft, den Heere van Cabauw, de schoonzoon van Jan van Sonnevelt daer possesseur van is". De hoffstede was heel groot en had waarschijnlijk drie schoorstenen. De brug waarover hier gesproken wordt ligt tegenover de hoffstede over de Langerijs. De weg die naar Nierop (Nieuwe Niedorp) gaat is de Oudeweg.

Op de foto hierboven is de nieuwe brug zichtbaar die in de jaren 1950 geopend is, om via de Oudeweg naar Nieuwe Niedorp te komen. Op de achtergrond is een boerderij zichtbaar waar vroeger hofstede de Hoochsaet gestaan heeft.

 

 

Wie waren de bewoners / pachters van "de Hoochsaet"

1544-1553       Pieter Pieterss. is gebruiker van woning en land, huurwaarde 182 karole guldens vrij gelt, terwijl Gerrit Claess Teeus uit Amstelredamme de eigenaar is.

1553-1563       Maritgen Pieters., weduwe is gebruikster van woning en land, huurwaarde 178 gulden en 14 stuijvers, Jacob Gerritss Tewis wonende tot Amstelredamme is eigenaar tot 1615.

1563-1580       Over deze periode zijn geen bewoners bekend. Ik ga er vanuit dat in deze periode de wisseling plaatsvond van de doopsgezinde Amsterdamse tak en de rooms-katholieke Westfriese tak Hoogzaad waar ik een nazaat van ben.

1580-1622       IJedt (Alida) Jacobs. weduwe van Jacob Allertsz Hoochsaet heeft daar meer dan 40 jaar gewoond. Eigenaar was de Here van Cabau Cornelis Teeus. Hij  was een neef van Jacob Gerrits Tewis en schoonzoon van Jan van Sonneveldt.

1630                Cornelis Jacob Allertsz. Hoochsaet bewoonde samen met Trijn Jans Snevert boerderij ‘de Hoochsaet’.[i]

1670                 Jacob Corneliss Hoogsaet (Schippers) trouwt met Griet en wordt pachter van de hoffstede. In 1707 koopt hij deze boerderij van Diderick Ramp.

07-01-1716     Claes Jacobsz. Gras, echtgenoot van de overleden Maertje Jacobs. Hoochsaet, en zijn kinderen erven land groot 14 morgen en 353 roeden genaamd "d Hoogezaadt" enz.

15-06-1723     Maertje Jacobs Hoogsaet verkoopt het huis aan Jacob Egmont uit Nieuwe Niedorp[ii].

1723-1741       Jacob van Egmond is eigenaar.

02-05-1741     Bij een publieke veiling wordt huis met land voor ƒ 1300,– door de erven van Jacob Egmond verkocht aan Cornelis Hoek uit Beets.

1741-1752       Cornelis Hoek is eigenaar.

07-04-1752    De Hoogzaat wordt voor ƒ 900,– verkocht aan Cornelis Groot de Jonge (geb. 02-11-1721 te Winkel)

18-10-1792     Zijn zoon Dirk, geb. 25-12-1756 erft het huis met land. 

25-02-1835    De tweede zoon van Dirk Groot en van Antje Beemster, Jan Groot erft het huis en het land dat niet meer "de Hoogzaad" heet. Een boerenhuis, boed, erff en tuin staande en gelegen aan de Langereis of Lage Wijzend onder Hoogwoud, zijnde dit huis gequoteerd met nr. 18, en het erff en de tuin tesamen groot 44 roe, 80 ellen, sectie C nrs. 71, 72, 73 en 77 getax. ƒ 500,--.

 De devaluatie van de hofstede is hiermee een feit. Van hofstede wordt het een boerderij en later een boerenhuis. Na 1835 komt het niet meer in akten voor. Of het door brand verloren is gegaan, afgebroken of van ellende ingestort, het is niet bekend.

[i] De vicarie van Nieuwe Niedorp van A.J.G. Swart I-46 en II-78

[ii] Westfries Archief Hoorn; ORA. Hoogwoud; 5495 folio 232 d.d. 15-06-1723:

De voogden van de nagelaten kinderen van Claas Jacobsz Gras en Maertje Jacobs Hoogsaet verkopen op den 15e juni 1723 een Hofstede genaemt de Hogesaed, bestaande in een huijs met 14 morgen 353 roeden lant, staende en gelegen in de jurisdictie van Hoogtwoud aan de Noorderlangereijs bij Brouwers brugge aan den eersame Jacob Egmond, oud schepen en schotvanger tot Nieuwe Niedorp. In DTB 5 Nieuwe Niedorp Lidmaten der gereformeerde gemeente worden in 1704 genoemd Jacob Egmond en Geertje van der Weere sijne huijsvrouw. De doopgegevens van de gereformeerden beginnen pas in 1714. Bij de latere boedelverdeling komen we aan de weet hoeveel kinderen er de volwassen leeftijd bereikt hebben.

De eerste vier kinderen waarvan dus geen geboortedata bekend zijn:

1     Aafje Egmond, in 1739 eerder weduwe van Capiteijn Claas Visser en laatst weduwe van David de Graaff, wonende te Opmeer.

2    Aaltje Egmond, gehuwd met Gerrit Barentsz, bakker en wonende te Barsingerhorn.

3    Trijntje Egmond, gehuwd met Claas Zeeman, landman wonende te Veenhuijsen.

4    Jan Egmond, landman, ook schepen van en wonende te Nieuwe Niedorp overleden aldaar 17-05-1752.

5     Claas Egmond, gedoopt op 26-05-1715 te Nieuwe Niedorp, DTB nr.1, landman en schepen van en wonende te Nieuwe Niedorp, gehuwd met Neeltje Aerjens.

Claas Egmond en Neeltje Aerjens; uit hun huwelijk werden 7 kinderen geboren nl. Jacob, Aafjen, Geertje, Lijsbeth, Neeltje, Lijsbeth en Aerjen.

Claas had volmacht van zijn broer en zusters om namens hen verschillende onroerende goederen te verkopen. Voor de boedelscheiding in 1742 waren er reeds onroerende goederen verkocht o.a. te Heijlo, Winkel, Hoogtwoudt, Veenhuijzen, Hensbroek als elders. Ook de Hoogsaat veranderde van eigenaar en wel bij publieke veiling op 02-02-1741 aan de heer Cornelis Hoek wonende te Beets.

6    Geertje Egmond, gedoopt op 14-02-1720 te Nieuwe Niedorp, DTB nr. 1, gehuwd met Henricus Boonakker, wonende te Edam.